"Monografia zawiera syntezę rozważań teoretycznych i wyników badań empirycznych polskich i zagranicznych autorów na temat relacji rodziców z dorastającymi dziećmi. Wśród zagadnień dotyczących uwarunkowań nieporozumień występujących między wspomnianymi grupami Ewa Gurba zarówno przedstawia znane tematy z literatury przedmiotu, wzbogacając je wynikami własnych poszukiwań badawczych, jak i podejmuje problemy nowe, takie jak rola międzypokoleniowych różnic światopoglądowych w pojawianiu się konfliktów w rodzinie. Na szczególną uwagę zasługuje ostatnia część monografii zawierająca praktyczne propozycje wyciszenia międzypokoleniowych nieporozumień. Niniejsza monografia przynosi całościowe spojrzenie na relację międzypokoleniową w rodzinie, stanowiąc cenne źródło informacji dla badaczy rodziny i młodzieży w okresie dorastania. Jednocześnie inspiruje do dyskusji, podejmowania dalszych badań i odkrywania nowych tematów oraz poszukiwania nowych wyjaśnień już funkcjonujących tez". [Z recenzji prof. dr hab. Marii Kielar-Turskiej]
Rozdział 1. Charakterystyka relacji dorastających dzieci z rodzicami
1.1. Relacje rodzice-dorastające dzieci z perspektywy ujęcia systemowego
1.2. Rozwój młodzieży i jej relacje z rodzicami w kontekście modelu Selekcji-Optymalizacji-Kompensacji (SOC) Paula Baltesa
1.3. Relacje nastolatków z rodzicami w ujęciu interakcyjnym
1.4. Konflikt jako najczęściej opisywana forma interakcji rodziców z dorastającymi dziećmi
1.5. W kierunku modelu uwarunkowań relacji rodziców z dorastającymi dziećmi - propozycja własna
1.6. Konflikty młodzieży z rodzicami w świetle badań własnych
Rozdział 2. Biologiczne uwarunkowania relacji nastolatków z rodzicami
2.1. Dojrzewanie biologiczne źródłem zmian w relacjach rodziców z dorastającymi dziećmi
2.2. Cechy temperamentu biologicznym czynnikiem określającym jakość relacji nastolatków z rodzicami
2.3. Związek cech temperamentu dorastających z jakością relacji z rodzicami w świetle badań własnych
Rozdział 3. Zmiany w procesach poznawczych nastolatków źródłem nieporozumień z rodzicami
3.1. Zmiany w procesach przetwarzania informacji u adolescentów
3.2. Myślenie formalno-operacyjne nową jakością rozumowań nastolatków
3.3. Adaptacyjny charakter myślenia postformalnego
3.4. Zmiany w postawie epistemicznej młodzieży i ich znaczenie w interakcjach społecznych
3.5. Reprezentacje umysłowe młodzieży i rodziców wybranych aspektów świata społecznego
3.6. Zdolności umysłowe młodzieży i rodziców jako predyktory jakości ich wzajemnych relacji na podstawie badań własnych
3.7. Udział rozumowania rodziców w kształtowaniu się ich relacji z nastolatkami - interpretacja wyników badań własnych
Rozdział 4. Proces budowania tożsamości przez dorastających i jego znaczenie dla relacji rodzice-dzieci
4.1. Okres dorastania czasem budowania własnej tożsamości
4.2. Uwarunkowania i funkcje tożsamości w rozwoju nastolatków
4.3. Rozwój tożsamości dorastających w kontekście ich relacji z rodzicami
4.4. Związek buntu młodzieńczego ze stylami tożsamości - badania własne
Rozdział 5. Kulturowe uwarunkowania relacji adolescentów z rodzicami. Czy konflikt rodzice-dorastające dzieci jest konfliktem pokoleń?
5.1. Rozstrzygnięcia terminologiczne dotyczące pojęć pokolenie, luka pokoleniowa i zmiana społeczna
5.2. Relacje rodzice-dorastające dzieci w kulturach postfiguratywnych oraz kofiguratywnych i prefiguratywnych
5.3. Kultura a wychowawcze oddziaływanie rodziców na przykładzie kultur indywidualistycznych i wspólnotowych obecnych w grupach etnicznych społeczeństwa amerykańskiego
5.4. Różnice generacyjne źródłem konfliktów między rodzicami a dorastającymi dziećmi
5.5. Międzypokoleniowa transmisja systemu wartości w obrębie rodziny
5.6. Światopogląd nastolatków - uwarunkowania kulturowe czy niezależność kulturowa
5.7. Różnice w światopoglądzie nastolatków i ich rodziców czynnikiem warunkującym ich wzajemne konflikty w świetle badań własnych
Rozdział 6. Wspomaganie młodzieży w rozwiązywaniu społecznych, codziennych problemów
6.1. Model badań interwencyjnych
6.2. Stymulowanie rozwoju poznawczego młodzieży licealnej - badania własne
6.2.1. Metodyka badań własnych
6.3. Rezultaty stymulacji procesów poznawczych - prezentacja wyników badań własnych
6.3.1. Zmiany w poziomie rozumowania formalno-operacyjnego nastolatków mierzonego w TOF pod wpływem działań interwencyjnych
6.3.2. Wpływ działań interwencyjnych na rozwój cech postformalnego myślenia licealistów mierzonego dylematami Testu "Codzienne problemy"
6.3.3. Zmiany w obrębie wiedzy epistemicznej u licealistów uczestniczących w treningach wspomagających rozwój poznawczy
6.3.4. Interpretacja zmian w różnych formach aktywności poznawczej pod wpływem działań stymulacyjnych
6.3.5. Modyfikacja poziomu buntu młodzieńczego w wyniku przeprowadzonej stymulacji procesów poznawczych licealistów
6.3.6. Modyfikacja relacji rodzice-dorastające dzieci w wyniku stymulacji procesów poznawczych nastolatków
6.3.7. Porównanie dynamiki zmian w obrębie rozwoju poznawczego, buntu młodzieńczego i jakości relacji z rodzicami pod wpływem działań interwencyjnych
Rozdział 7. Podsumowanie
7.1. Ograniczenia prezentowanych badań
7.2. Końcowe uwagi w dyskusji nad konfliktowym charakterem relacji dorastających dzieci z rodzicami
UWAGI:
Bibliogr. s. 343-368. Indeksy. Streszcz. ang.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Rozdział I. Tradycyjne i współczesne ujęcia niepowodzeń szkolnych - próba przeglądu
1.1. Ideologie oświatowe dotyczące niepowodzeń szkolnych
1.2. Współczesne ujęcia niepowodzeń szkolnych
1.3. Konkluzje
Rozdział II. Pedagogiczne, biopsychiczne i społeczno-ekonomiczne uwarunkowania niepowodzeń szkolnych - wybrane teorie
2.1. Oczekiwania nauczycieli jako samospełniające się proroctwo (efekt Galatei, efekt Golenia)
2.1.1. Ukryty program edukacji szkolnej
2.1.1.1. Edukacja równoległa (nieszkolna) a ukryty program edukacji
2.1.1.1.1. Środki masowego przekazu jako element edukacji równoległej
Uwarunkowania biopsychiczne
2.2. Atrybucyjny model wyjaśnienia osiągnięć według B. Weinera
Uwarunkowania społeczno-ekonomiczne
2.3. Zróżnicowanie strukturalne społeczeństwa a szansę edukacyjne dzieci
2.3.1. Nierówności społeczne w oświacie
2.3.2. Bariery szans oświatowych
2.3.Konkluzje
Rozdział III. Sposoby zapobiegania i przeciwdziałania niepowodzeniom szkolnym
3.1. Konkluzje
Rozdział IV. Społeczne spostrzeganie niepowodzeń szkolnych
4.1. Konkluzje
Rozdział V. Założenia metodologiczne badań własnych
5.1. Cele i problematyka badań
5.2. Organizacja i przebieg procesu badawczego
Rozdział V. Spostrzeganie niepowodzeń szkolnych przez nauczycieli
6.1. Rozumienie niepowodzeń szkolnych przez nauczycieli
6.2. Funkcjonujące stereotypy w spostrzeganiu niepowodzeń szkolnych przez nauczycieli
6.3. Uwarunkowania społeczne, pedagogiczne i biopsychiczne niepowodzeń szkolnych - według badanych nauczycieli
6.3.1. Opinie nauczycieli o stratyfikacji społecznej i występowaniu niepowodzeń szkolnych
6.3.2. Zastosowanie modelu atrybucji B. Weinera w uczniowskich interpretacjach sukcesu i/lub porażki - w opinii nauczycieli
6.4. Nowe uwarunkowania niepowodzeń szkolnych - w opinii nauczycieli
6.4.1. Utrudniony dostęp do edukacji równoległej a doznawanie niepowodzeń szkolnych
6.4.2. Dostęp do środków masowego przekazu a doznawanie niepowodzeń szkolnych
6.5. Sposoby zapobiegania i przeciwdziałania niepowodzeniom szkolnym - w opinii nauczycieli
6.5.1. Sposoby zapobiegania i przeciwdziałania niepowodzeniom szkolnym deklarowane przez nauczycieli
6.6. Konkluzje
Rozdział VII. Spostrzeganie niepowodzeń szkolnych przez uczniów
7.1. Rozumienie niepowodzeń szkolnych przez uczniów
7.2. Uwarunkowania niepowodzeń szkolnych - według badanych uczniów
7.2.1. Wiek uczniów a ich opinie na temat uwzględniania/pogłębiania stratyfikacji społecznej przez nauczycieli
7.2.2. Doznawanie powodzeń/niepowodzeń szkolnych a pozycja ucznia w klasie
7.2.3.Model atrybucji B. Weinera a uczniowskie interpretacje sukcesu i/lub porażki
7.3.Stosowane przez nauczycieli sposoby zapobiegania niepowodzeniom szkolnym - w opinii uczniów
7.4.Konkluzje
Rozdział VIII. Spostrzeganie niepowodzeń szkolnych przez rodziców
8.1. Uwarunkowania niepowodzeń szkolnych - według badanych rodziców
8.1.1. Opinie rodziców na temat przejawiania przez nauczycieli zachowań uwzględniających/pogłębiających stratyfikację społeczną
8.1.2. Wykształcenie rodziców a ich opinie dotyczące spostrzegania i traktowania przez nauczycieli i rówieśników uczniów z powodzeniami/niepowodzeniami szkolnymi
8.2.Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym według rodziców
8.2.1. Stosowane przez nauczycieli sposoby zapobiegania niepowodzeniom szkolnym - w opinii rodziców
8.3. Konkluzje
Zakończenie - próba ogólnego podsumowania
UWAGI:
Bibliogr. s. 332-381.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
